काढा
वेलकम....घरी आल्या आल्या लेकाचे किंवा नव-याचे या वेलकम शब्दाने मी
जेव्हा स्वागत करते, तेव्हा दोघांचे चेहरे वाकडे होतात...का...असे विचाराल तर
वेलकम हा शब्द आमच्या घरात एक कोडवर्ड आहे.
वेलकम म्हणजेच घरात काढा केला आहे, याची खूण आहे. साधारण थंडी वाढली किंवा पावसाचा गारठा आला की सर्दी
खोकल्याची जाणीव होते आणि आपल्या सर्वांच्या घरात काढा करतात...तसाच आमच्याही घरात
होतो. आपला सर्वात फायदेशीर उपाय...हक्काचा
उपाय...पण हा काढा मुलाला प्यायला लावणं, म्हणजे मोठी कसरत...अशी बरीच कसरत करुन
झाल्यावर शेवटी मी त्याच्यासमोर काढा म्हणणं बंद केलं. नाव बदलायला काय जातंय...आणि नाव बदललं तरी गुण
थोडी कमी होणार आहेत, अशी माझी मी समजून करुन घेतली. काढ्याच्या ऐवजी वेलकम ड्रींक आहे, असं म्हणायला
सुरुवात केली. पण त्यांनी थोडाफार का
होईना फरक पडलाय. त्याबरोबर आपण कितीही टाळलं,
तरी आई काही सोडणार नाही, याची खात्री लेकाला झाली. त्यामुळे आता वेलकम ड्रींक असं म्हटल्यावर तो
म्हणतो, दे
एकदाचं काय ते....पिऊन टाकतो...मग त्याच्या हातात काढ्याचा कप द्यायचा...की
वाकडंतिकडं तोड करत एका दमात तो ते पिणार...आणि आता लगेच उद्या परत हे वेलकम
ड्रींक करु नकोस...म्हणून सांगणार...हा सर्व नेहमीचा परिपाठ....
त्याची ही सर्व नाटकं बघितली की मला नेहमी माझं बालपण आठवतं...माझी आई
तर या काढा संस्कृतीची राजदूतच...कुठले कुठले काढे ती करेल याचा नेम नाही...आणि
कधी करेल याचाही नेम नाही....बरं तिच्या या काढ्यांना तेव्हा नाही म्हणायची टाप नव्हती
आणि आताही नाही....रेवदंड्याला, आमच्या घराच्या आवारातच अनेक औषधी झाडं होती. तशी गावाला प्रत्यकेच्या वाडीत औषधी वनस्पती
असतात तशीच...चांगली थंडी पडली की मग हा काढ्याचा सोहळा व्हायचा...अंगणातील तुळस...मागच्या
दारात असलेले प्राजक्त...पिंपळ...यांची पानं...एखाद दुसरे बेलाचे पान...थोडी काळीमीरी...धणे....चवीसाठी
पातीचा चहा...आलं...असे आंधण मोठ्या पितळेच्या भांड्यात उकळायचे...घरभर त्या
काढ्याचा दरवळ सुटायचा...थंडीच्या दिवसात रात्री घराची दारं खिडक्या बंद झाल्यावर
हा काढ्याचा दरवळ घरात भरला की आम्ही समजून जायचो...साधारण संध्याकाळी किंवा
जेवणाच्या नंतर मग ग्लासभर काढा प्यायला मिळायचा...पिणार का...प्लीज पी...वगैर
मनधरणीचे शब्द कधीच नसायचे...आटपा लवकर...एवढं म्हटलं की तो ग्लासभर काढा संपवायलाच
लागायचा.
आता ही सगळी व्याख्याच बदललीय. साधी सर्दी झाली तरी अरे बापरे
आता सर्दी झाल्याची जाणीव झाल्यापासूनच कितीतरी
काळजी वाटायला लागते. शाळेत तर सूचना
असतात, मुलांना सर्दी झाली तर पाठवू नका...दुस-या मुलांना इन्फेक्शन होते...मग
इथपासूनच काळजी सुरु होते. नाही म्हणायला
काढे, चाटण असे प्रकार होतात...पण त्याच्यावर फार अवलंबून न रहाता थेट डॉक्टरचा मार्ग
धरावा लागतो. बरं डॉक्टरकडे गेल्यावर लगेच
आपला नंबर लागेल एवढे आपण सुदैवी कुठे...थंडी असो वा पाऊस डॉक्टरांचे दवाखाने बहर
आल्यासारखे फुलले असणार.
अलिकडे फेसबूक आणि आपल्या वॉटस्अपबाबावर
सर्दीसाठी येणा-या काढ्यांच्या रेसिपींचा तर पूर आलेला असतो. काय काय टाकून हे काढे करण्यात येतात. सगळ्यांचा दावा एकच...हा काढा प्यायल्यावर
सर्दी लगेच गायब होणार...अर्थात यातील सर्व औषधी या आपल्या पारंपारिक असलेल्या
काढ्याच्या रेसिपीमधीलच असतात...त्याचा फायदाच होतो. पण माझ्या माहितीप्रमाणे काढ्याच्या एकाच कपात
सर्दी गायब होणे हा प्रकार नक्की होत नाही.
सर्दी ही वातावरण बदललं की होतेच.
आणि ती एकदा झाली की आपला छान पाहुणचार घेतल्याशिवाय जातच नाही, असा माझा
तरी अनुभव आहे. अजून एक गम्मत म्हणजे, सर्दीसाठी
तो हिरवा चहा...अर्थात
एकूण काय सर्दी आणि त्यानिमित्ताने होणारे काढे
हा सुद्धा एक मोठा विषय असतो....
सई बने
डोंबिवली
--------------------------------------------------------------------------------------
ब्लॉगला Follow, Share आणि Comment करा
Comments
Post a Comment